Welke juridische opties heeft u wanneer uw bedrijf in moeilijk vaarwater terechtkomt?

Sinds 2009 begeleidt Toon Proost ondernemers in diverse sectoren doorheen de levenscyclus van hun onderneming. Dat doet hij binnen het insolventieteam als advocaat en curator, maar vooral als vertrouwenspersoon met veel respect voor het professioneel Novius-cliënteel.

"Wie nooit onderneemt, kan nooit failliet gaan. Zelfs de meest succesvolle bedrijven kunnen te maken krijgen met een financiële tegenvaller. In dat geval is het cruciaal om snel én proactief te handelen. Waar liggen de pijnpunten? Wat vertelt de laatste jaarrekening? Is het businessplan nog actueel? Novius schuift met de zaakvoerder en de accountant aan tafel, analyseert de huidige situatie en reikt concrete handvaten aan om de negatieve spiraal om te buigen naar een positieve. Een realistisch reflectiemoment waarin alle juridische pistes zorgvuldig afgewogen worden."

Preventie en continuïteit zijn belangrijke pijlers in de hervorming van het insolventierecht. De kamers voor ondernemingen in moeilijkheden (KOIM) van de ondernemingsrechtbanken spelen op dat vlak een sleutelrol.

"Het vernieuwde insolventierecht breidt de bevoegdheden van de KOIM aanzienlijk uit", vertelt Toon.
"Vroeger riep de KOIM ondernemingen op aan de hand van wettelijk verankerde alarmbellen, zoals het niet neerleggen van de jaarrekening of het beslag door een deurwaarder. Vanaf september kunnen ook schuldenaars de KOIM verzoeken om bepaalde schuldeisers op te roepen. De KOIM hoort deze schuldeisers individueel of gezamenlijk achter gesloten deuren, met het oog op het bereiken van een akkoord."

Daarnaast kan de KOIM volgens nieuw artikel XX. 29/2 WER op verzoek van de schuldenaar een herstructureringsdeskundige aanstellen. Deze faciliteert een schikking met de schuldeisers in vertrouwen zonder dat derden kennis nemen van diens aanstelling of verslagen.

De verantwoordelijkheid van de economische cijferberoepers, zoals externe accountants en bedrijfsrevisoren, wordt voortaan expliciet vermeld in het nieuwe artikel XX. 23 § 3 WER.

"Die meldingsplicht mag niet onderschat worden", stelt Toon. "Cijferberoepers vervullen een bijzondere rol: van zodra zij feiten vaststellen die de economische activiteit van de onderneming in het gedrang brengen, moeten ze de onderneming hiervan schriftelijk op de hoogte brengen."

Ook op het vlak van de procedure gerechtelijke reorganisatie (GRP) brengt de nieuwe insolventiewet belangrijke wijzigingen aan. Beperkte publiciteit staat daarbij centraal. Toon legt uit.

"Naast het feit dat de initiële duur van de opschortingsmaatregelen voortaan maximaal vier maanden bedraagt, kunnen zowel het minnelijk als het collectief akkoord nu ook in stilte plaatsvinden. Dat heeft als belangrijk voordeel dat een onderneming in moeilijkheden ook met een deel van haar schuldeisers kan onderhandelen achter gesloten deuren. Niet betrokken schuldeisers worden niet in kennis gesteld, met alle voordelen van dien."

"De invoering van het stil faillissement is een grote stap voorwaarts", adus Toon. "De publiciteit in een openbaar faillissement zorgt vaak voor reputatieschade, de mokerslag voor ondernemingen in moeilijkheden. Een pre-pack geeft een bedrijf ademruimte om het faillissement discreet voor te bereiden, zodat werknemers aan de slag kunnen blijven en de opbrengst voor schuldeisers gemaximaliseerd wordt." Het stil faillissement wordt ingeleid door een verzoekschrift waarin de onderneming vraagt om failliet te worden verklaard nadat ze de kans heeft om de overgang van (een deel van) haar activa in beslotenheid over te dragen.

Tot slot introduceren artikelen XX. 171 en XX. 173 WER een nieuwe defaultregel op het vlak van de kwijtschelding bij faillissement. Een natuurlijk persoon wordt voortaan automatisch bevrijd van zijn restschulden, zonder hiertoe een formeel verzoekschrift te moeten indienen. Belanghebbenden die menen dat de gefailleerde kennelijk grove fouten heeft begaan die hebben bijgedragen tot het faillissement, kunnen via een verzoekschrift vorderen dat de kwijtschelding (deels) wordt geweigerd.

Door haar focus op preventie en efficiëntie, biedt het vernieuwde Boek XX WER veelbelovende vooruitzichten. Voorlopig is het nog koffiedik kijken hoe het nieuwe insolventierecht zich zal ontwikkelen in de praktijk. Novius volgt de rechtspraak op de voet en informeert u in functie van uw professionele noden.